Stafafura (Pinus contorta) – „íslenska jólatréð“

Senn líður að því að margir landsmenn skreyti stofur sínar með jólatrjám. Íslendingar sem velja á annað borð lifandi jólatré í stofur sínar, kjósa í vaxandi mæli að nota furutegund eina, stafafuru (Pinus contorta), sem jólatré.   Stafafura er upprunnin í vestanverðri Norður-Ameríku. Þar vex hún á gríðarstóru útbreiðslusvæði, frá fjöruborði og hátt upp til…

Evrópulerki (Larix decidua Mill.)

Útbreiðsla Helstu náttúrulegu útbreiðslusvæði evrópulerkis eru í Alpafjöllum, á láglendi Póllands og í Súdetafjöllum. Tegundinni hefur gjarnan verið skipt upp í undirtegundir sem fylgja þessum útbreiðslusvæðum. Stærsta samfellda útbreiðslusvæðið er í Ölpunum en þar vex lerkið í allt að 2.500 metra hæð yfir sjávarmáli og myndar skógarmörk. Evrópulerki ættað úr Alpafjöllunum barst á 18. öld…

Eik (Quercus robur)

Líklega eru fáar trjátegundir jafn elskaðar eða sveipaðar jafn miklum ævintýraljóma, að minnsta kosti í Evrópu, eins og eikur. Trén vaxa hægt, verða aldagömul, fæða fjölbreytt líf dýra, fugla og skordýra, gefa af sér einstakan smíðavið og svo eru gamlar og stórar eikur oft holar, sem eykur enn á dulmagn þeirra. Sagan segir að í…

Skrautreynir (Sorbus decora) 

Reynitegundir (Sorbus) hafa átt vaxandi vinsældum að fagna í ræktun hérlendis. Reynitegundir eru yfirleitt harðgerðar. Margar þeirra þrífast hér vel og þroska fræ þrátt fyrir að vera ættaðar frá framandi heimshlutum. Ættkvíslin í heild telst til fegurstu trjáa og runna. Hún tilheyrir rósaætt (Rosaceae)  en til hennar teljast  a.m.k. 80 -120 tegundir. Flokkun ættkvíslarinnar er…

Heggur (Prunus padus)

Trjátegundir eru misjafnlega áberandi eftir árstímum. Sumar fara í fagra haustliti en eru e.t.v. ekki áberandi á öðrum árstímum. Aðrar blómgast fallega í fremur stuttan tíma en eru ekki áberandi utan blómgunartíma. Ein þeirra tegunda sem fyllir síðari hópinn er heggur, Prunus padus. Heggur er lauffellandi tré eða runni sem hefur lengi verið í garðrækt…

Garðahlynur (Acer pseudoplatanus)

Garðahlynur er stórvaxið lauftré. Náttúrulegt útbreiðslusvæði hans er um svo til alla Evrópu en þar að auki hefur hann verið fluttur og gróðursettur víða um heim. Náttúruleg heimkynni tegundarinnar eru í fjalllendi Evrópu frá Spáni og austur í Kákasusfjöll. Garðahlynur hefur breiðst út norður eftir Evrópu allt til Tromsö í Noregi. Þá þrífst tegundin allvel…

Blæösp (Populus tremula)

Blæösp er ein af örfáum trjátegundunum á Íslandi sem telst vera íslensk. Hún hefur fundist á sex stöðum á landinu, fimm á Austfjörðum og ein í Garði í Fnjóskárdal. Blæaspir eru ein útbreiddasta trjátegund veraldar. Útbreiðslusvæðið nær frá Íslandi austur í Kamsjatka og suður í Atlasfjöll. Frænka hennar, nöturöspin, liggur svo þvert yfir Norður-Ameríku á…

Víðir (salix)

Ættkvíslin Salix (víðir) hefur að geyma u.þ.b. 400 tegundir af lauffellandi trjám og runnum sem vaxa fyrst og fremst í rökum jarðvegi á köldum og tempruðum svæðum á norðurhveli jarðar. Sumar víðitegundir, einkum þær sem vaxa á heimsskautasvæðum eða hátt til fjalla (s.s. grasvíðir eða smjörlauf; Salix herbacea), eru jarðlægir runnar. Grasvíðirinn nær sjaldnast að…

Ryðelri (Alnus rubra)

Ryðelri er af bjarkarætt og náskylt birki. Þessar ættkvíslir er líkar í útliti en þegar þær eru skoðaðar nánar grasafræðilega, sést að ýmislegt er ólíkt. Eitt af því sem er ólíkt eru fræreklarnir. Á elri eru þeir trjákenndir líkt og könglar barrviða. Annað sem einkennir elri er að á rótum trjánna eru ryðbrúnir hnúðar með…